- OPUBLIKOWANO
- 10 listopada 2017
O cyberbezpieczeństwie w polskich szkołach rozmawialiśmy na II Konwencie!
Nauczyciele, dyrektorzy szkół, psychologowie i pedagodzy, osoby aktywnie zaangażowane w realizację projektu Cyfrowobezpieczni.pl, a także ci, którym bliskie są kwestie cyberbezpieczeństwa spotkali się 8 i 9 listopada w Warszawie w Hotelu Airport Okęcie na II Konwencie projektu, organizowanym pod hasłem Szkoła Inspirująca Cyfrowo!
Ogólnopolski Konwent był okazją do tego, aby po roku działań podzielić się doświadczeniami z realizacji projektu, podsumować kolejny etap oraz zdobyć nowe inspiracje i motywację do dalszej pracy. Nic więc dziwnego, iż udział w nim wzięło blisko 300 osób zainteresowanych tym, aby w polskich szkołach kształtować i promować odpowiedzialne zachowania w sieci.
Uroczystego otwarcia Konwentu dokonała Agnieszka Ludwin, Zastępca Dyrektorka w Departamencie Wychowania i Kształcenia Integracyjnego w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Życząc uczestnikom owocnych obrad, w krótkim wystąpieniu przybliżyła najważniejsze projekty dotyczące bezpieczeństwa cyfrowego, które realizowane są przez MEN. Atmosferę sprzyjającą refleksji nad tym, jakie powinny być zadania szkoły w kontekście kształtowania odpowiednich postaw związanych z wykorzystywaniem nowoczesnych technologii, wprowadził zaś Krzysztof Głomb, prezes Stowarzyszenia „Miasta w Internecie” (SMWI). W swoim wystąpieniu zwrócił on uwagę nie tylko na to, jaka jest i jaka być powinna szkoła XXI wieku, dobrze wykorzystująca potencjał technologiczny w celu podniesienia jakości edukacji, ale także na to, jacy są dzisiejsi uczniowie.
- Internet nie jest dla uczniów światem alternatywnym - to dla nich prawdziwa rzeczywistość. Jeśli więc chcemy, aby uczniowie chętnie przychodzili do szkoły i efektywnie się uczyli, musimy traktować internet jako stały element ich życia. Szkoła musi podjąć trud zrozumienia tych nowych postaw i motywacji uczniów - tylko tak możemy dotrzeć do nich. Inaczej straci możliwość porozumiewania się z dzisiejszą młodzieżą i dziećmi. - podkreślał Krzysztof Głomb. Niestety, polskie szkoły szkoła nie nadarzają za rozwojem - nie tyle technologicznie, co mentalnie i kompetencyjnie, poziom znajomości TIK oraz ich wykorzystywania na lekcji jest niski. A jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest nie tylko brak wiedzy i umiejętności nauczycieli, pedagogów szkolnych i dyrektorów szkół, ale także ich fobie technologiczne, które powodują lekceważenie tak zalet jak i zagrożeń płynących z sieci.
Niezwykle ważnym punktem programu II Konwentu było także uroczyste wręczenie dyplomów laureatom ostatniej edycji konkursu „Jesteśmy Cyfrowobezpieczeni”. Po tym jak nagrodzone szkoły otrzymały pamiątkowe nagrody z rąk Agnieszki Ludwin, ich przedstawiciele mieli możliwość zaprezentowania swoich działań konkursowych na forum Konwentu. Na scenie wystąpili nauczyciele z: XI Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej w Krakowie (II miejsce w kategorii Licea) Szkoły Podstawowej nr 23 im. Dzieci Świata w Gdańsku (II miejsce w kategorii Szkoły Podstawowe), Technikum przy Zespole Szkół nr 2 im. Zygmunta Wolskiego w Sierpcu (II miejsce w kategorii Technika), II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Św. Królowej Jadwigi w Siedlcach (I miejsce w kategorii Licea) oraz Zespół Szkół Technicznych w Toruniu (I miejsce w kategorii Technika). Podczas prezentacji przedstawiciele szkół nie tylko podkreślali ogromne zaangażowanie uczniów, którzy niezwykle kreatywnie starali się podejść do tematu cyberbezpieczeństwa, ale także zwracali uwagę na nieoczekiwane korzyści płynące z udziału w konkursie: - Kiedy zapoznaliśmy się z regulaminem konkursu, w pierwszej kolejności po prostu chcieliśmy zdobyć pracownię multimedialną. Szybko jednak przekonaliśmy się, że zadania stawiane w konkursie mogą pomóc nam w integracji uczniów, nauczycieli, pracowników szkoły i uczniów. Tak też się stało! - opowiada przedstawicielka II Liceum Ogólnokształcącego w Siedlcach.
W drugiej części programu, uczestnicy Konwentu mieli okazję wysłuchać wystąpień poświęconych tematyce bezpieczeństwa w sieci w różnych jego aspektach, takich jak choćby kwestie nowych przepisów prawa oświatowego, które nakładają na szkoły obowiązek upowszechniania wiedzy na temat bezpieczeństwa cyfrowego, które przybliżał Artur Krawczyk ze SMWI, gry dla uczniów stworzoną na potrzeby projektu Cyfrowobezpieczeni.pl będące idealnym wsparciem w edukacji, o których mówił Konrad Mleczko z SMWI, a także zagadnienia z zakresu psychologii społecznej oraz komunikacji dotyczące fenomenu „fake newsów”, o których opowiadały prof. Barbara Wiśniewska-Paź z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Alicja Defratyka z Agencji Informacyjnej NEWSERIA, przybliżając przy tym uczestnikom sposoby na to, jak można uwrażliwiać dzieci i młodzież na nieprawdziwe informacje publikowane w Internecie. Nie zabrakło także prezentacji technicznych, skupiających się mocno na kwestii tworzenia oraz zabezpieczenia sieci szkolnej. O projekcie Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej opowiadali przedstawiciele Naukowo Akademickiej Sieci Komputerowej, którzy wskazali na najważniejsze zyski szkół uczestniczących w tym projekcie – tak techniczne jak i edukacyjne, zaś problem szkód jakie może wywołać niepożądana działalność hakerska mówili specjaliści z firmy EXATEL. Niezwykłe emocje wzbudził także pokaz autentycznego ataku hakerskiego na komputer, w wyniku którego „hakerowi” udało się zdobyć hasła zapisane w przeglądarce.
Pierwszy dzień Konwentu zakończyła emocjonująca dyskusja "Cyfrowe bezpieczeństwo w szkołach - zamiatamy pod dywan czy odpowiadamy na wyzwanie", prowadzona przez Krzysztofa Głomba, w której udział wzięli Rafał Lew-Starowicz, zastępca dyrektora Departamentu Programów, Podręczników i Innowacji MEN, Wojciech Ronatowicz, ekspert Forum Bezpiecznego Internetu oraz Szymon Wójcik z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. Dyskutowano przede wszystkim na temat roli szkoły w promowaniu cyberbezpieczeństwa oraz – a może przede wszystkim – rozwiązywaniu problemów wynikających z nieodpowiedzialnych postaw młodych użytkowników sieci. Wiele uwagi poświęcono przy tym regulacjom oraz wytycznym stworzonym przez zespół ekspertów, w tym przedstawicieli SMWI [Publikacja dostepna w Bibliotece materiałów), które niedawno zostały wysłane do polskich szkół. To dzięki nim proces reagowania w przypadku m.in. cyberprzemocy będzie dla szkół łatwiejszy i bardziej przejrzysty. - Większość szkół reaguje na kwestie cyberzagrożeń. Jednak to co niepokoi, to fakt, iż często działają one raczej intuicyjnie i działania w takiej sytuacji ograniczają się do rozmów dyrekcji czy pedagoga z rodzicami i uczniami. Dzięki wytycznym MENu, szkoła zostanie wyposażona w przejrzyste reguły, co pozwoli lepiej radzić sobie z problemami cyberzagrożeń. - podkreśla Rafał Lew-Starowicz. Interesującą wizję tego, kto mógłby być wsparciem dla szkół w procesie edukacji, ale i przeciwdziałania i pomocy w przypadku cyberprzemocy zaprezentował natomiast Wojciech Ronatowicz. Jego zdaniem do działań na rzecz bezpieczeństwa w sieci powinni się zaangażować przede wszystkim psychologowie z lokalnych ośrodków i poradni. To oni bowiem są w stanie nie tylko pomóc ofierze, ale także młodemu sprawcy ataku, który także może wymagać wsparcia psychologicznego.
Drugi dzień konwentu poświęcony był w całości pracy warsztatowej. Równolegle odbyły się trzy różne spotkania: zamknięte dla szkolnych Mentorów Cyberbezpieczeństwa oraz dwa otwarte: Prawo autorskie w praktyce korzystania nauczycieli z treści cyfrowych, prowadzone przez Marcina Kotyłę z Fundacji Legalna Kultura oraz Prawda czy fałsz? Znaczenie kompetencji informacyjnych w edukacji, które poprowadził Tomasz Tokarz z Navigo oraz dr Anna Przyborska-Borkowicz z Uniwersytetu Wrocławskiego.
Podczas warsztatów przeprowadzonych przez Fundację Legalna Kultura omówiono podstawowe pojęcia i regulacje z zakresu prawa autorskiego, jak również przydatne w celach dydaktycznych zasoby sieci w oparciu o Bazę Legalnych Źródeł. Szczególny nacisk położony został na wyjaśnienie zasad korzystania z dozwolonego użytku utworów, zarówno w wymiarze prywatnym jak i publicznym, w tym - edukacyjnym. Uczestnicy dowiedzieli się kiedy można korzystać z cudzej twórczości bez potrzeby uzyskiwania uprzedniej zgody, a kiedy zgoda taka jest niezbędna. Najwięcej pytań wzbudziły granice dozwolonego użytku i sytuacje, w których niezbędne jest np. uiszczenie opłat tantiemowych. Najwięcej pytań i emocji wzbudziły granice dozwolonego użytku i sytuacje, w których niezbędne jest np. uiszczenie opłat tantiemowych.
Drugie z otwartych warsztatów poświęcone były umiejętności radzenia sobie z hałasem informacyjnym, której niezbędnym elementem jest zdolność świadomego, krytycznego odbioru treści dostępnych w internecie, wyodrębniania z nich tego co prawdziwe i wiarygodne. Uczestnicy szkolenia zostali postawieni przed problemem badawczym - oszacowania wiarygodności tekstu. Ich zadaniem było przeprowadzenie analizy i prezentacja efektów, co pozwoliło na rozwijanie tak miękkich kompetencji, takich jak praca grupowa, komunikowanie się czy kreatywne myślenie, jak analitycznych: analizy informacji, stosowania procedur badawczych oraz eksploracja danych. Spotkanie to zmusiło uczestników do refleksji nad koniecznością wprowadzenia do programów szkolnych warsztatów z krytycznej analizy tekstów służących rozwojowi kompetencji informacyjnych.
II Konwent projektu Cyfrowobezpieczni.pl był nie tylko doskonałą okazją do tego, aby porozmawiać o działaniach projektowych i poznać osoby aktywnie je realizujące, ale przede wszystkim szansą na to, aby podyskutować na temat fundamentalny – bezpieczeństwa dzieci. Jesteśmy pewni, iż wnioski z dyskusji, prezentacji i warsztatów wzbogacą projekt tak, abyśmy możliwie najlepiej kształtowali świadomość o cyberbezpieczeństwie! Do zobaczenia za rok!
Prezentacje prelegentów:
Prezentacja Technikum w Sierpcu
Prezentacja Wojciecha Racięckiego
Prezentacja Zespołu Szkół Technicznych w Toruniu
Galeria zdjęć
